ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ ΧΩΡΩΝ
Με την έννοια του κλιματισμού εννοούμε την θερμική και ποιοτική άνεση ενός χώρου με την χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διαφόρων διατάξεων με βάση των ψυκτικό κύκλο με χρήση ψυκτικού μέσου υγρού Freon.
Υπάρχουν διαθέσιμα στην αγορά πληθώρα τέτοιων συσκευών κατασκευασμένα για κάθε χώρο και κάθε ανάγκη από ένα μικρό δωμάτιο έως ένα πολυώροφο κτήριο κ.α. για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης ή ψύξης αλλά και την ποιότητα και την υγρασία του αέρα του χώρου. Ιδανικά διατηρεί τη θερμοκρασία του αέρα ενός χώρου τόσο το χειμώνα όσο και το καλοκαίρι από 20 C έως 27 C και με σχετική υγρασία μεταξύ 35% και 65%.
Οι λειτουργίες που επιτελούν οι συσκευές κλιματισμού είναι:
- Θέρμανση
- Ψύξη
- Ύγρανση
- Αφύγρανση
- Ανανέωση του αέρα
- Καθαρισμός του αέρα
Υπάρχουν διάφορα συστήματα, τα οποία είναι κατάλληλα για κάθε τύπου κτιρίου και θα πρέπει η επιλογή του συστήματος να γίνει από εξειδικευμένο μηχανικό .Σε κτίρια κατοικιών χρησιμοποιούνται κυρίως τοπικά συστήματα, ενώ σε μεγάλα επαγγελματικά κτίρια χρησιμοποιούνται κυρίως κεντρικά συστήματα. Παραθέτουμε τα διαθέσιμα συστήματα κλιματισμού με κριτήριο το μέγεθος και τη χρήση του κλιματιζόμενου χώρου .
Τοπικά συστήματα (κλιματιστικά διαιρεμένου τύπου – split units):
Επιλέγονται σε οικιακές και μικρές εμπορικές εφαρμογές.
- Είναι τα γνωστά σε όλους μας κλιματιστικά, που υπάρχουν στα περισσότερα σπίτια.
- Η εσωτερική και η εξωτερική μονάδα βρίσκονται σε κοντινή απόσταση. Επιλέγονται για τον κλιματισμό ενός ενιαίου χώρου.
- Δεν έχουν δυνατότητα ανανέωσης του αέρα, γι’ αυτό, όταν το κλιματιστικό δεν λειτουργεί, ο χώρος θα πρέπει να αερίζεται ικανοποιητικά.
- Τελευταία κερδίζουν συνεχώς έδαφος τα τοπικά συστήματα με μία εξωτερική μονάδα και μέχρι τρεις εσωτερικές (multi split units). Ένα multi splits σύστημα προσομοιώνει στην ουσία μία ημικεντρική μονάδα κλιματισμού.
Κεντρικά συστήματα κλιματισμού:
Επιλέγονται για επαγγελματικά κτίρια, καταστήματα και γενικότερα σε μεγάλα κτίρια όπου απαιτείται να καλυφθούν οι ανάγκες πολλών ανθρώπων.
- Χαρακτηρίζονται από το μεγαλύτερο μέγεθος σε σχέση με τα κοινά κλιματιστικά (τοπικά συστήματα) και απομακρυσμένη τοποθέτηση της κεντρικής μονάδας από τους χώρους που κλιματίζονται.
- Η μεταφορά του θερμού και ψυχρού αέρα γίνεται μέσω καναλιών που είναι τοποθετημένα στην οροφή του κτιρίου.
- Είναι πιο ακριβή επιλογή από τα τοπικά συστήματα, αλλά παρέχουν πολλά πλεονεκτήματα (μεγαλύτερος βαθμός απόδοσης, άνεση, καλό αισθητικό αποτέλεσμα, οικονομική λειτουργία).
- Απαιτείται μελέτη πριν την εγκατάσταση τους και συνδυάζονται με κεντρικά συστήματα εξαερισμού.
Ημικεντρικά συστήματα κλιματισμού:
Ιδανική επιλογή για μικρές επιχειρήσεις και νέα σπίτια όπου απαιτούνται αυξημένα επίπεδα αυτοματισμού και θερμοκρασιακών επιλογών.
- Επιλέγονται, επίσης, σε μεγάλα κτίρια (αντί για κεντρικά συστήματα) γιατί προσφέρουν θερμοκρασιακή ευελιξία, είναι οικονομικότερα και επιτρέπουν την ανεξάρτητη λειτουργία των διαφόρων ζωνών.
Φορητά κλιματιστικά:
Για οικιακές εφαρμογές, για χρήση περιορισμένου χρόνου ή για χρήση σε διαφορετικούς χώρους (π.χ. στη κουζίνα κατά τη διάρκεια της ημέρας και στο υπνοδωμάτιο το βράδυ).
- Μεταφέρονται εύκολα.
- Η εσωτερική και εξωτερική μονάδα είναι ενσωματωμένα σε μία μόνο συσκευή.
- Χαμηλό κόστος αγοράς και δεν απαιτείται εγκατάσταση από ειδικό.
- Είναι μικρής ισχύος και δεν έχουν εφάμιλλες επιδόσεις με τα άλλα κλιματιστικά διαιρεμένου τύπου.
- Έχουν ως προαπαιτούμενο για τη λειτουργία τους, την επικοινωνία με το εξωτερικό περιβάλλον.
Ισχύς του συστήματος κλιματισμού:
Για βέλτιστη και ενεργειακά οικονομική λειτουργία ενός συστήματος κλιματισμού πρέπει κατά το σχεδιασμό του και κατά την επιλογή της ψυκτικής και θερμαντικής του ισχύος (BTUs) να λαμβάνονται υπόψη:
- Χρήση του κτιρίου: κατοικία, γραφείο, εμπορικό κατάστημα κ.ά.,
- Τα υλικά κατασκευής του κτιρίου (π.χ. μόνωση, κουφώματα, κτλ.)
- Το προφίλ λειτουργίας: ωράριο, χρήστες, απαιτήσεις για ψύξη και αερισμό
- Η θέση του κτιρίου (προσανατολισμός, όροφος, σκίαση, κτλ. )
- Τα κλιματικά δεδομένα της περιοχής
- Ύπαρξη ηλεκτρικών συσκευών που εκπέμπουν θερμότητα
- Ύπαρξη διαφορετικών θερμικών ζωνών
- Οι ανάγκες πρωτογενούς ενέργειας του συστήματος
- Οι διαθέσιμες διατάξεις αυτομάτου ελέγχου
Είναι πολύ σημαντική η σωστή επιλογή της ισχύος του συστήματος. Αν είναι μικρότερης ισχύος από αυτήν που απαιτείται από τις ανάγκες του χώρου, τότε θα είναι συνεχώς σε λειτουργία σε πλήρη ισχύ με αποτέλεσμα και να καταπονείται η συσκευή και η κατανάλωση του ρεύματος να είναι αρκετά υψηλή. Αντίθετα ένα σύστημα πολύ μεγαλύτερης ισχύος θα ενεργοποιείται και θα απενεργοποιείται με ιδιαίτερα μεγάλη συχνότητα, γεγονός που μειώνει τη διάρκεια ζωής της συσκευής και αυξάνει το λειτουργικό της κόστος.
Για τα κεντρικά συστήματα κλιματισμού, όπως ήδη έχουμε αναφέρει, απαιτείται μελέτη από μηχανικό για τη σωστή επιλογή της δυναμικής του συστήματος. Η επιλογή της ισχύος για τα τοπικά συστήματα είναι πολύ πιο απλή και μπορεί να γίνει μια επαρκής εκτίμηση της απαιτούμενης ισχύος του μηχανήματος με βάσει την επιφάνεια του χώρου, χωρίς φυσικά ο κανόνας αυτός να είναι απόλυτος.
|
Εμβαδό δωματίου (m2) |
Προτεινόμενα BTU |
|
9-13 |
7.000 |
|
13-18 |
9.000 |
|
18-25 |
12.000 |
|
25-30 |
14.000 |
|
30-35 |
16.000 |
|
35-40 |
18.000 |
|
40-45 |
20.000 |
|
45-65 |
22.000 |
|
55-65 |
24.000 |
Τεχνολογία Inverter:
Από πλευράς τεχνολογίας μπορούμε να διακρίνουμε τα συστήματα κλιματισμού σε inverter και συμβατικά (on/off). Η τεχνολογία inverter είναι μια σχετικά νέα τεχνολογία με αυξανόμενη ζήτηση λόγω της εξοικονόμησης ενέργειας που προσφέρει, 20 – 30% μικρότερη κατανάλωση σε σχέση με ένα συμβατικό σύστημα. Εφαρμόζεται σε όλα τα συστήματα κλιματισμού (τοπικά, κεντρικά, κτλ.).
Η βασική διαφορά των δύο συστημάτων είναι ότι τα συστήματα inverter λειτουργούν με μεταβλητό ρυθμό ανάλογα με τις θερμικές συνθήκες που επικρατούν στο χώρο, ενώ τα συμβατικά συστήματα λειτουργούν με σταθερό ρυθμό στροφών μέχρις ότου πετύχουν τις επιθυμητές συνθήκες και μετά παύουν να λειτουργούν μέχρι οι συνθήκες να αποκλίνουν αισθητά από τις επιθυμητές.
Τα συμβατικά συστήματα έχουν αυξημένη κατανάλωση λόγω της συνεχόμενης ενεργοποίησης/απενεργοποίησης της συσκευής. Αντίθετα ένα σύστημα inverter λειτουργεί συνεχόμενα σε χαμηλές στροφές μειώνοντας την κατανάλωση ενέργειας και εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα καλύτερη θερμική άνεση. Επιπλέον, τα συστήματα inverter έχουν μειωμένα επίπεδα θορύβου (άψογα επίπεδα θορύβου είναι τα 21db και κάτω) λόγω της απουσίας των ενεργοποιήσεων/απενεργοποιήσεων.
Το κόστος αγοράς των συστημάτων inverter είναι περίπου 30% ακριβότερο αλλά πρέπει να προτιμούνται αν το ζητούμενο είναι η εξοικονόμηση ενέργειας και ιδιαίτερα αν το σύστημα πρόκειται να λειτουργεί για πολλές ώρες την ημέρα. Σε αυτή την περίπτωση, το επιπλέον κόστος αγοράς θα αποσβεστεί γρήγορα από την εξοικονόμηση του ηλεκτρικού ρεύματος.
Ενεργειακή κλάση και συντελεστές απόδοσης :
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείξετε στην ενεργειακή ετικέτα του συστήματος κλιματισμού. Όλα τα νέα συστήματα διαθέτουν υποχρεωτικά ενεργειακή σήμανση η οποία τα κατηγοριοποιεί ανάλογα με την ενέργεια που καταναλώνουν. Η ενεργειακή τους απόδοση αξιολογείται από Α έως G (ή από Α+++ μέχρι D), όπου Α είναι η καλύτερη απόδοση και G η χειρότερη. Όσο καλύτερη είναι η ενεργειακή κατηγορία τόσο αναβαίνει και το κόστος αγοράς, αλλά η οικονομία που θα έχετε από το ηλεκτρικό ρεύμα σε βάθος χρόνου σίγουρα θα είναι μεγαλύτερη. Τα πλέον οικονομικά συστήματα είναι αυτά που διαθέτουν τεχνολογία Inverter και ανήκουν στην ενεργειακή κλάση τουλάχιστον Α.
Το κριτήριο για την κατάταξη των συστημάτων κλιματισμού σε κάποια ενεργειακή κατηγορία είναι οι συντελεστές SEER (Seasonal energy efficiency ratio) και SCOP (Seasonal coefficient of performance). Όσο μεγαλύτερες είναι οι τιμές των συντελεστών, τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του συστήματος.
SEER: Είναι ο συνολικός συντελεστής απόδοσης της συσκευής, που ορίζεται σαν ο λόγος της ετήσιας ανάγκης σε ψύξη προς τη συνολική ετήσια ενέργεια που καταναλώνεται για την ψύξη.
SCOP: Είναι ο συνολικός συντελεστής απόδοσης της συσκευής σε θέρμανση, που ορίζεται σαν ο λόγος της συνολικής ετήσιας ανάγκης σε θέρμανση προς τη συνολική ετήσια ενέργεια που καταναλώνεται σε θέρμανση.
Η επιλογή του κατάλληλου συστήματος κλιματισμού, η σωστή χρήση και συντήρηση του προσφέρουν όχι μόνο καλύτερη απόδοση αλλά και εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων.
